پس از فرایند آزاد سازی سهام عدالت فروش آن به دغدغه دارندگانش تبدیل شد. زمانی که این موضوع در اردیبهشت 99 اجرا شد افراد می توانستند به دو روش مستقیم و غیر مستقیم سبد خودشان را مدیریت کنند. بعد از انتخاب سهامداران، نزدیک به 30 میلیون نفر در گروه سهامداران غیر مستقیم و نزدیک به 19 میلیون نفر در گروه سهامداران مستقیم قرار گرفتند. حال پس از گذشت بیش از دو سال از فرآیند آزاد سازی همچنان سوال بسیاری از افراد این است که چطور سهام عدالت را بفروشیم؟ ما هم در متون ذیل سعی خواهیم کرد با همدیگر به بررسی روند و چگونگی آن بپردازیم.
آزادسازی و فروش سهام عدالت
زمانی که فرایند آزاد سازی سهام عدالت در بهار 99 صورت می گرفت بورس ایران در دوران اوج سود دهی خود برای سهامداران بود و خیل عظیمی از مردم سعی میکردند با ورود سرمایه خودشان به بورس به سودهای نجومی دست یابند. لذا در چنین جوی، برخی از افرادی که دارای سهام عدالت بودند به امید فروش سهامشان در آینده، روش مستقیم را انتخاب کردند. دسته دیگر کسانی بودند که یا هیچگونه اقدامی نکردند و یا در سامانه روش غیر مستقیم را انتخاب نمودند. در نتیجه مدیریت سهامشان را به شرکت های سرمایه گذاری استانی واگذار کردند. البته بعد از ابلاغ بخشنامه های مربوطه معلوم شد هر دو گروه با طی مراحلی می توانند سهام عدالت خودشان را بفروشند.
اما اتفاقی غیر منتظره در اواسط تابستان گریبان بورس را فرا گرفت و با ریزشی تاریخی رو به رو شد. در نتیجه همه به فکر فروش سهام و نقد کردن آن افتادند. تا با این کار از زیان هر چه بیشتر خودشان جلوگیری کنند. اما متاسفانه دیر شده بود و بورس تا ماه ها پس از شروع ریزش در صف های فروش پایدار، قفل شده بود و ارزش سهام عدالتی که 23 میلیون بود به 13 میلیون و کمتر از آن تنزل پیدا کرده بود. البته هنوز هم بسیاری از سهامداران در فروش سهام عدالتشان با مشکل رو به رو هستند.
پاسخ پرسش چطور سهام عدالت را بفروشیم را میتوان اینگونه خلاصه کرد که هر دو دسته ای که روش های مستقیم و غیر مستقیم را انتخاب کرده اند می توانند با مراجعه به بانک ها و یا کارگزاری ها سهام خود را به فروش برسانند . هر چند که مشکلاتی از قبیل عدم ثبت سفارش ، تاخیر در فروش و حتی عدم اطلاع از مبلغ نهایی فروش در این فرایند همه سهامداران را آزار می دهد.
چه میزان از سهام عدالت قابل فروش است؟
با شروع فرایند آزاد سازی، مقدمات فروش 30 درصد از سهام فراهم گردید و یک ماه بعد از آن یعنی تیر 99 30 درصد بعدی امکان فروش پیدا کرد. البته تصمیم بر این بود که در بهمن ماه همان سال الباقی نیز اجازه فروش پیدا کند که بنا به دلایل آشفتگی بازار آن تصمیم اجرا نشد و 40% الباقی همچنان با وضعیت نامعلوم غیر قابل فروش، باقی ماند.
سهام عدالت خود را بفروشیم یا نه؟
حال که دانستیم چطور سهام عدالت را بفروشیم ؟ باید بدانیم آیا فروش آن کار درستی است. تصمیم برای فروش و نگهداری سهام عدالت به عوامل مختلفی همچون نیاز افراد به نقدینگی ، قدرت ریسک آنان و… بستگی دارد. بیایید با یک مثال این موضوع را بیشتر بررسی کنیم. ارزش سهام عدالت به میزان به ترتیب 532هزار تومان ، یک میلیون تومان ، و 492هزار تومان اکنون به ترتیب به تقریبا 14 میلیون ، 27 میلیون ، 13 میلیون رسیده است حال اگر کسی که سهامدار سبد یک میلیونی است تصمیم به فروش آن بگیرد میتواند 60 درصد از آن را بفروشد. مقداری پولی که به حساب او واریز خواهد شد نزدیک به 16 میلیون تومان خواهد بود. به همین دلیل است که ممکن است افراد با دیدگاه های مختلف زمانی، اعم از کوتاه مدت و بلند مدت تصمیمات مختلفی را اتخاذ کنند.
فروش توسط بانک ها
افراد با انتخاب این روش می توانند به بانکی که سود سهام عدالتشان به حساب آن واریز می شود مراجعه کرده و درخواست فروش 30 درصدی سهام خود را ارائه نماید. بانک هم مسئولیت این کار را بر عهده گرفته و پس از فروش بلوکی سهام، مبلغ حاصل از فروش را به حساب سهامدار واریز می کند. از معایب این روش این است که بانک تصمیم گیرنده این خواهد بود که سهام چه شرکت هایی به فروش برسد و سهامدار هیچ دخل و تصرفی در آن نخواهد داشت.
